Καφενείο και οικία Αντώνη Βράχα (*)

Τίτλος: Καφενείο και οικία Αντώνη Βράχα (*)
Εναλλακτικός τίτλος: Ακτή Κανάρη - τεμ. 24
Δημιουργός: Dwight Lewis Marsh; Αρχείο Dwight Lewis Marsh
Συνεργάτες: Δήμος Κερύνειας; Ιωάννα Φουρουκλά
Περιγραφή: Έρευνα-κείμενο: Ιωάννα Φουρουκλά - Φώτος Χρ. Λουκάς; Τα τεμ. 19+20+21+24 είναι ιδιοκτησίες της οικογένειας Βράχα -άλλοτε Χ''Κωστή Χ''Πέτρου- μιας από τις πρώτες γνωστές οικογένειες της Κερύνειας (βλ. τεμ.19).; Το ισόγειο του τεμ. 24 της Ακτής Κανάρη -καθώς και τα ανώγια των τεμ. 22 και 23 επί της οδού Κωνσταντινουπόλεως 17- ανήκουν στον Αντωνή Βράχα, σύζυγος Αθηνάς (κόρη των Χ"Στυλλή Χ"Σάββα & Ελισάβετ από τον Καραβά). Το ζεύγος, το οποίο διαμένει στα ανώγια, αποκτά τέσσερα (4) παιδιά: Ξάνθος (σύζυγος Λευκής Χατζηδημητρίου), Μαρία (σύζυγος Χριστάκη Λοΐζου), Κώστας (σύζυγος της δασκάλας Θελξινόης Πατσαλίδου) και Στυλιανός (σύζυγος Μυροφόρας Χατζηπέτρου από Κοιλάνι Λεμεσού).
Στο ισόγειο ο Αντωνής λειτουργούσε καφενείο.; Όταν έκλεισε το καφενείο, για ένα διάστημα μετατράπηκε σε εστιατόριο περιωπής, υπό την διεύθυνση της Γερμανο-εβραίας Lotti Goldmann-Huber. Χορεύτρια και ηθοποιός σε νυχτερινά κέντρα και παραστάσεις, είχε τις γνωριμίες της ανάμεσα σε Βρετανούς αξιωματούχους. Παντρεύεται έναν εξ αυτών, εγκαταστάθηκαν στην Κύπρο και λειτούργησαν μικρό ξενώνα στη Λευκωσία. Χωρίζουν, και η Lotti μετακομίζει στην Κερύνεια όπου ανοίγει το Octopus Restaurant και γίνεται Queen of the Harbour, όπως την αποκαλούσαν, καθώς ήταν ταλαντούχα εστιάτορας και διασκεδάστρια. Εδώ γνωρίζει τον δεύτερο σύζυγο Norman Huber, επίσης Βρετανό αξιωματικό, με τον οποίο εγκατέλειψαν την Κύπρο το 1959/60…; Lotti Goldmann-Huber; Όταν έκλεισε και το Octapus Restaurant, για μικρό διάστημα το νοίκιασε η ΠΑΕΚ, η οποία λόγω των διακοινοτικών συνομιλιών του 1964, δεν είχε έδρα. Γι αυτό διεξήγαγε τόμπολα κάθε Δευτέρα στο διπλανό ‘Πάνθεον’ προκειμένου να μαζέψει λεφτά, έως ότου μετακομίσει ανατολικά στις αποθήκες Σεβέρη… θυμάται ο Ερρίκος Νεοφύτου.; Η οικία του ζεύγους Αντωνή και Αθηνάς δίδεται ως προίκα στην κόρη τους, Μαρία - σύζυγος ΧρισΤάκη Λοΐζου από τον Καραβά (γιος των Λοΐζου Κακή & Ελένης Τέντζερη). Ο Τάκης το αξιοποιεί ανακαινίζοντάς το προκειμένου να το μετατρέψει σε ενοικιαζόμενα δωμάτια. Το 1972 είναι ακόμη γιαπί ενώ καλά-καλά δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες το 1974, όταν ανοίγει και κουζίνα για τα δωμάτια, προσβλέποντας σε καλύτερες δουλειές το καλοκαίρι εκείνο... Το συγκρότημα φέρει την επωνυμία "Harbour View", Κωνσταντινουπόλεως 17, όπως είναι καταχωρημένο στον τηλεφωνικό κατάλογο της Cyta, ενώ επί της Ακτής Κανάρη φαίνεται ότι δουλεύει το "Bar Los Voyager Restaurant".
Το ζεύγος Τάκη και Μαρία απέκτησε δύο παιδιά, τον Στέλιο (σύζυγος Έλενας) και τη Λίζα (σύζυγο Ηλία Καραΐσκου). Όταν η Μαρία πεθαίνει μετά την τούρκικη εισβολή, ο Τάκης παντρεύεται την Αθηνούλα από την Πέτρα Σολέας; Τάκης Λοΐζου; Το κτήριο έχει την δική του παλαιά ιστορία, όπως άλλωστε τα περισσότερα στην Ακτή Κανάρη.
Αρχές του 1921, το νιόπαντρο ζευγάρι - Αντωνής Βράχας και Αθηνά Χ"Σάββα – διαμένει στο ευρύχωρο ανώι με τη μεγαλύτερη πρόσοψη στο λιμάνι και τα έξι (6) παράθυρα. Έχει πανοραμική θέα που φτάνει ως απέναντι, στην Ανατολή, όταν έχει καθαρό καιρό. Στο ισόγειο έχει το καφενείο του ο πατέρας Χ"Κωνσταντής, το οποίο ανάλαβε αργότερα ο Αντωνής. Την Παρασκευή 29ης Ιουλίου του ίδιου έτους από το πρωί διαλαλούσαν ότι με την άφιξη εγγλέζικων πλοίων, το απόγευμα θα διεξάγονταν ασκήσεις και γυμνάσια από τους πεζοναύτες προς ψυχαγωγία του πλήθους. Κοσμοσυρροή στην προκυμαία. Γεμάτο θαμώνες το καφενείο του Χ"Κωνσταντή κάτω από την καλαμωτή του. Γεμάτος και ο εξώστης του Αντωνή από συγγενείς και γνωστούς, που μαζεύτηκαν να απολαύσουν αφ' υψηλού το θέαμα.
Κι άξαφνα… «…Μετὰ τὸ πέρας τῶν παιγνιδίων ὁ κόσμος εἶχε σχεδὸν ἀποσυρθῆ, ὁπότε πλησίον τῆς οἰκίας τοῦ κ. Ἀντ. Βράχα, Ἄγγλοι ναῦται εὑρισκόμενοι εἰς εὐθυμίαν ἐφιλονείκησαν μετά τινος ὀρνιθοπώλου, τοῦ ὁποίου ἀφοῦ ἤρπασαν μερικά κοτόπουλα, ἐρρίφθησαν εἰς τὴν θάλασσαν ὅπως τὸν διαφύγωσι. Οἱ ξένοι οἱ εὑρισκόμενοι εἰς τὴν οἰκίαν τοῦ κ. Βράχα ἀκούσαντες τὰς φωνάς, ἔσπευσαν ἐπὶ τοῦ ἐξώστου ὅπως ἴδωσι τὶ συμβαίνει. Φαίνεται ὅτι ὁ ἐξώστης δὲν ἦτο καὶ πολὺ στερεὸς καὶ τὴν δευτέραν φορὰν ὑποχωρήσας ἀφῆκε νὰ κρημνισθῶσι ἀπὸ ὕψος 9 μέτρων οἱ δυστυχεῖς θεαταὶ οἵτινες ἦσαν 24 τὸν ἀριθμόν...», εφημ. Κήρυξ 24)6 Αὐγούστου 1921.
Αλλά και η Φωνή της Κύπρου 24)6 Αὐγούστου 1921… «Ὁ γράφων τὰς γραμμὰς ταύτας (σ.σ. υπογράφει ως Ν.) ἐγένετο αὐτόπτης μάρτυς καὶ θεατὴς τοῦ σπαραξικάρδιου δυστυχήματος καὶ ἐκ τῶν πρώτων σπευσάντων εἰς τὸν τόπον τῆς καταστροφῆς. Ἤκουσα τὰς κραυγὰς τῶν πιπτόντων θυμάτων, τὰς οἱμωγὰς τῶν πληγωμένων. Καἰ ὅλος ἐκεῖνος ὁ κόσμος ὁ πλήρης χαρᾶς, μετεβλήθη εἰς κόσμον πένθους καὶ κλαυθμοῦ. Ἀνεσύραμεν ἐν σπουδῇ τὰ θύματα εὑρισκόμενα ἐν ἀξιοθρηνήτῳ καταστάσει καὶ ἐν σπουδῇ δι' αὐτοκινήτων ἤρξατο ἡ μεταφορὰ αὐτῶν εἰς τὸ νοσοκομεῖον. Κατὰ τὰς πληροφορίας μας ἐν τῷ ἐξώστῃ τούτῳ εὑρίσκοντο 22-23 ἄτομα, ἐξ ὦν ἄλλα μὲν ἦσαν βαρύτατα πληγωμένα καὶ ἄλλα ἐλαφρότερον. Ἐκ τῶν βαρέως πληγωμένων τέσσαρα εὗρον τὸν θάνατον ἐντὸς μιᾶς ὥρας...».
Επιπλέον λεπτομέρειες βλ. στις Εφημερίδες της εποχής και στο Ιστολόγιο της ιστορικού Δρ Έρσης Δημητριάδου; Εφημ. Φωνή της Κύπρου, 24)6 Αὐγούστου 1921 (σελ.2); Εφημ. Κήρυξ, 24)6 Αὐγούστου 1921 (σελ.4); Cyprus History Notch, Ιστορικού Δρ Έρσης Δημητριάδου
Ημερομηνία: 1958/1969
Δικαιώματα: CC BY-NC-SA 4.0
Τύπος: image
Μορφή: jpg
Θέμα: Καφετέρια/Καφενείο/Ζαχαροπλαστείο See all items with this value; Δρόμος See all items with this value; Λιμάνι See all items with this value
Συσχέτιση: Καφενείο και οικία Αντώνη Βράχα το 1921; Ιδιοκτησία Αντώνη Βράχα προ του 1957; Ιδιοκτησία Αντώνη Βράχα προ του 1969; Ιδιοκτησία Αντώνη Βράχα μεταξύ 1969-71; Από τον Βράχα στον Λοΐζου - ανακαίνιση 1971-73; Από τον Βράχα στον Λοΐζου - ανακαίνιση 1971-73; Από τον Βράχα στον Λοΐζου; Από τον Βράχα στον Λοΐζου - ανακαίνιση 1972; Από τον Βράχα στον Λοΐζου - ανακαίνιση 1972-73; Από τον Βράχα στον Λοΐζου - ανακαίνιση 1973-74; Οικία Αντώνη Βράχα
Χωρική κάλυψη: 35.34208,33.31929
Τοποθεσία: Ακτή Κανάρη
Αναγνωριστικό: 1017_Ακτή Κανάρη_002_024_0037