Διοικητήριο Κερύνειας

Τίτλος

Διοικητήριο Κερύνειας

Προσωπικό

Εναλλακτικός τίτλος

Πρώην Γραφεία του Άγγλου Διοικητή (Commissioner)

Διοικητήριο-Δικαστήριο Κερύνειας

Δημιουργός

Κρατικά αρχεία της Κυπριακής Δημοκρατίας, Κυπριακή εφημερίδα
Η φωτογραφία αποκαταστάθηκε και χρωματίστηκε από τον Philip Thronton.

Joe Bloogs

Cyprus History Notch

Cyprus History Notch

Paul McClure - flickr

Άδωνις Κωνσταντινίδης

Άδωνις Κωνσταντινίδης

Άδωνις Κωνσταντινίδης

Άδωνις Κωνσταντινίδης

Άδωνις Κωνσταντινίδης

Σύλβια Ιωαννίδου

Εφημ. "Ελευθερία", 06-02-1926

Εφημ. "Κυπριακός Φύλαξ", 10-02-1926

Συνεργάτες

Δήμος Κερύνειας

Φώτος Λουκάς

Περιγραφή

Έρευνα-κείμενο: Φώτος Χρ. Λουκάς – Ιωάννα Φουρουκλά

1η Φωτογραφία: Tο παλιό Διοικητήριο Κερύνειας το 1923, πριν την πυρκαγιά της 4ης Φεβρουαρίου 1926

ΔΙΟΙΚΗΤΗΡΙΟ
Ιστορικά στοιχεία παρμένα από την μελέτη-έρευνα της Δρ Έρσης Δημητριάδου με τίτλο “Η μεγάλη πυρκαγιά στο διοικητήριο Κερύνειας το 1926”:
«…Το διοικητήριο στην οδό Κερύνειας-Αγίου Επίκτητου, παρά το παλιό Οθωμανικό κοιμητήριο και το Τουρκικό δημοτικό σχολείο, είχε ανεγερθεί μόλις το 1909. Αρχικά η κυβέρνηση επέλεξε χώρο κοντά στο δημοτικό νοσοκομείο, ιδιοκτησίας George L. Houston αλλά δεν μπόρεσαν να καταλήξουν σε συμφωνία. Έτσι επέλεξε τα τρία στρέμματα αγροτικής γης που ανήκαν στη Μαρίτσα Γρ. Δημητριάδη και που τελικά το 1908 αποκτήθηκαν με εξαναγκαστική απαλλοτρίωση του τεμαχίου…
…Στο διώροφο κτίριο που ολοκληρώθηκε το 1909 στεγάστηκαν μόνο μερικά από τα επαρχιακά γραφεία της διοίκησης Κερύνειας· συγκεκριμένα, του διοικητή, του κτηματολογίου, του λογιστηρίου και του δασονομείου… Τα άλλα τμήματα της επαρχιακής διοίκησης, όπως το επαρχιακό δικαστήριο, παρέμειναν σε ακατάλληλα –επικίνδυνα– καταλύματα…
…Το βράδυ, της 4ης Φεβρουαρίου 1926, μία πυρκαγιά αποτεφρώνει ολοκληρωτικά το κτήριο…
..Έτσι, στην ίδια τοποθεσία παρά το παλιό Οθωμανικό κοιμητήριο, ξεκίνησε σχεδόν αμέσως η ανέγερση του νέου διοικητηρίου και δικαστηρίου που ολοκληρώθηκε το 1928. Την 1η Μαΐου 1928 τα εγκαίνια του νέου κτιρίου… Στα επόμενα 46 χρόνια, μέχρι το 1974 και την τουρκική εισβολή, σχεδόν όλοι οι Κερυνειώτες το επισκέφθηκαν για να διευθετήσουν κτηματολογικές τους υποθέσεις, να δηλώσουν τη γέννηση των παιδιών τους, το θάνατο αγαπημένων τους προσώπων, να πληρώσουν φόρους, να παρουσιαστούν στο δικαστήριο...».
Αυτά και άλλα πολλά μπορείτε να βρείτε και να διαβάσετε στον παρακάτω σύνδεσμο…

Cyprus History Notch

Μετά την πυρκαγιά ξαναχτίστηκε με διαφορετική αρχιτεκτονική. Στο κτήριο, το Διοικητήριο, στεγάζονται αρκετές κυβερνητικές υπηρεσίες της Κερύνειας, αφού αρχικά στέγασε τα γραφεία του Άγγλου Διοικητή( Commissioner). Στο ισόγειο του πετρόκτιστου κτιρίου στεγάζονται το Επαρχιακό Κτηματολόγιο και τα Γραφεία του Επάρχου ενώ στο ανώγειο βρισκόταν το Επαρχιακό Δικαστήριο. Παράλληλα, στα δυτικά, στεγάζεται το Τελωνείο και παραδίπλα, στον ίδιο χώρο, το Επαρχιακό Ταχυδρομείο.

Αφήγηση του Χριστόφορου Φ. Χριστοφορίδη, όπως καταγράφηκε στο βιβλίο του Λαογραφικού Ομίλου Κερύνειας, “Η Κερύνειας στις μνήμες των εκτοπισμένων Ελλήνων κατοίκων της”.
«Εις τον χώρο αυτό (σ.σ. Οικία Δ. Σεβέρη), κατά τις αρχές της Αγγλοκρατίας και κατά τα έτη που αναφερόμαστε, 1910, 1912, τα δικαστήρια εστεγάζοντο εις μίαν μεγάλη αίθουσα του μεγάρου του Δημοσθένη Σεβέρη. Σ' εκείνο τον χώρο ήταν το Δικαστήριο της Κερύνειας, τα δικηγορικά γραφεία, εκεί είχε και ο Χαρίλαος Δημητριάδης γραφείο, ο Σάββας Χρίστης, εκεί που ήταν το παλαιό λουτρό της Κερύνειας, ο Καρολίδης, ο Λοϊζίδης, ένας Ευθυβούλου, δικηγόρος από του Μόρφου, λίγα χρόνια ο Μιτσίδης, και επίσης, μέχρις ότου κτισθεί το νέο Διοικητήριο, εχρησιμοποιεί το και μία σαν παράγκα εκεί που βρίσκεται σήμερα το Δημαρχείο Κερύνειας, το Διοικητήριο…
…Στην αρχή το Διοικητήριο βρισκόταν εις ξύλινα οικήματα πλησίον της οικίας Σεβέρη. Κατόπιν μετεκομίσθησαν εις το νέο κτήριο κοντά στο τουρκικό νεκροταφείο, προς ανατολάς του τουρκικού σχολείου και εκεί ήσαν οι εξής υπηρεσίες: ο Διοικητής με τους υπαλλήλους του, από κάτω το Κτηματολόγιο, δίπλα μερικά γραφεία, όπου εστεγάζετο το Δασονομείο, πιο κάτω στην ανατολική πτέρυγα του κτηρίου αυτού ήταν το Δικαστήριο. Το Δικαστήριο στις αρχές ήτο πλήρες δικαστήριο με τρεις δικαστάς, με πρόεδρο Άγγλο, έναν Τούρκο και έναν Έλληνα δικαστή. Πλήρες Επαρχιακό Δικαστήριο με όλες τις αρμοδιότητές του και επειδή τα κακουργοδικεία συνεδρίαζαν εναλλάξ, είχε κι εδώ κακουργοδικείο εις ορισμένους μήνες του χρόνου. Κατόπιν, κατηργήθη η θέση του προέδρου του Δικαστηρίου και έμεινε ως Επαρχιακό Δικαστήριο. Ο πρόεδρος που ήταν Άγγλος μετετέθη και έμειναν ο Έλληνας και ο Τούρκος….
…Εις όλα τα γραφεία τα κυβερνητικά υπήρχαν και Τούρκοι και εις το Διοικητήριο και μάλιστα κατείχαν θέσεις διευθυντού των τμημάτων αυτών και εις το Κτηματολόγιο σχεδόν πάντοτε είχαμε Τούρκο διευθυντή του Κτηματολογίου. Επίσης εις το Δικαστήριο Τούρκος, εις το Δασονομείο το ίδιο, στο Νοσοκομείο. Πάντοτε υπήρχε σύμπνοια. Διεξήγετο η εργασία πάντοτε φιλικά, ομαδικά, μεταξύ των υπαλλήλων, χωρίς καμία προστριβή. Οι Τούρκοι δικαστές, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, ήσαν αμερόληπτοι. Όταν δίκαζαν, τόσο οι Τούρκοι, όσο και οι Έλληνες, ήσαν αμερόληπτοι. Ούτε ελάμβαναν υπόψη τους ότι ο κατηγορούμενος ή αυτός που παρουσιαζόταν και ζητούσε δικαιοσύνη απ' αυτούς ήτανε Τούρκος ή Έλληνας. Ούτε ο Έλληνας μεροληπτούσε. Οι πάντες εφέροντο αμερόληπτα. Ως δικηγόρος, είχα πολλούς πελάτες Τούρκους. Σε μια κοινωνία πάντοτε υπάρχουν διαφορές μεταξύ των πολιτών και επαρουσιαζόμεθα στο δικαστήριο. Μετά την ανεξαρτησία, προσετέθη, λόγω του συντάγματος, ότι όταν οι διάδικοι ήταν και οι δύο Τούρκοι, εδικάζοντο από Τούρκο, όταν ήταν και οι δύο Έλληνες, εδικάζοντο από Έλληνα. Όλα τα χρόνια που δικηγόρησα στην Κερύνεια, δεν μου παρουσιάστηκε περίπτωση διενέξεων λόγω θρησκευτικών αντιλήψεων ή εθνικών. Οι διαφορές τους ήταν στη συνηθισμένη ζωή, που κατ' ανάγκη δημιουργούνται προβλήματα, χρέη, διαφορές δικαιωμάτων ακινήτων κ.τ.λ…. Τούρκος δικηγόρος δεν υπήρχε στην Κερύνεια. Έρχονταν από τη Λευκωσία και έρχονταν και δικοί μας, αλλά δικηγορικό γραφείο στην Κερύνεια δεν υπήρχε…».

Η Στέλλα Γ. Σπύρου, στο βιβλίο της “Στην Κερύνεια επί πτερύγων αγγέλου” σημειώνει:
«…Ως δικαστές του Επαρχιακού Δικαστηρίου υπηρέτησαν κατά τη δεκαετία του 1960, ο Αντώνης Ατταλίδης, ο Λουκάς Σαββίδης, ο Ανδρέας Δημητριάδης, ο Φοίβος Πιτσιλλίδης, ο Στέλιος Ευαγγελίδης, ο Γιαννάκης Πογιατζής, ο Φρίξος Μιχαηλίδης, ο Χριστόφορος Χριστοφορίδης και πρόσφατα ο Δημητράκης Δημητριάδης, ως πρωτοκολλητές οι Αντώνιος Επαινετός, Θεόδωρος Μαθηκολώνης και Ρένος Αφάμης. Τα διάφορα έντυπα διανέμει ο κλητήρας Κώστας Μπακαλιάος και για τον καφέ των ανθρώπων του Δικαστηρίου φροντίζει ο Κούλλης Τραμουντανέλλης. Ειδικός για να συμπληρώνει τις αιτήσεις που υποβάλλουν οι επισκέπτες στο Δικαστήριο, Διοικητήριο, και στο Κτηματολόγιο για τις υποθέσεις τους καθώς και τις μεταφράσεις είναι ο Γεώργιος Γεωργίου (Ρέουτερ). Για τις άδειες κυκλοφορίας αυτοκινήτων στους χώρους αυτούς βοηθά ο πρώην αστυνομικός Γιώργος.
Στο Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας διευθυντής το 1908 ήταν ο Κ.Β. Καρατζάς, και το 1910 ο Κωνσταντίνος Σταυρίδης (αδελφός της γιαγιάς μου). Στη δεκαετία του 1950, ανώτερος υπάλληλος είναι ο Νικόλας Γεωργιάδης, και μετά διευθυντής είναι ο Αντώνης Σιακαλλής.
Στο χώρο των Δικαστηρίων λειτουργεί Τμήμα του Ερυθρού Σταυρού Κερύνειας όπου εργάζονται εθελοντικά η Άννα Ξ. Χαραλαμπίδου, η Φρόσω Κρανιδιώτου, η Ελένη Αθανασιάδου μαζί με Αγγλίδες και Αρμένιες κυρίες. Τα κομψά χειροτεχνήματα τους εκθέτουν σε ειδικό παζάρι και πωλούνται προς ενίσχυσιν του Ερυθρού Σταυρού.
Στο Τμήμα Εγγραφής Πληθυσμού Επαρχιακής Διοίκησης εργάζονται τα νεότερα χρόνια υπό το πρόσταγμα του Επάρχου Κόκου Μάρκου, οι Γρηγόρης Θεοφανίδης (βοηθός επαρχιακός επιθεωρητής), Σόλων Χριστοδουλίδης (επαρχιακός επιθεωρητής), Βούλα Ξύστρα, Κώστας Νοεφύτου, Λουκάς Χρυσοχός, Χριστάκης Χατζησωτηρίου, Αναστάσης Τελεβάντος, Αντρούλλα Σχίζα, Γιωργούλλα Κασμίρη, στο Λογιστήριο εργάζονται ο Χρυσόστομος Τούρβας, ο Αντρέας Παπαλεοντίου, ο Δημήτρης Κουρράς».
Η Σύλβια Ιωαννίδου συμπληρώνει: «Ο Κώστας Στεφανίδης υπηρέτησε χρόνια μετά το 1960 σαν Έπαρχος Κερύνειας. Καταγωγή από την Πάφο».
Υπάλληλος διετέλεσε και ο Ανδρέας Καριόλου, καθώς μετά την αποφοίτησή του από την Αγγλική Σχολή Λευκωσίας, εργάστηκε στο Διοικητήριο Κερύνειας. Στη συνέχεια μετετέθη στη Λευκωσία, πράγμα που τον ανάγκασε να παραιτηθεί από τη θέση του για να μην απομακρυνθεί από τη θάλασσα.

2η Φωτογραφία: Ο φακός ατενίζει βόρεια.
Τα δικαστήρια Κερύνειας (Kyrenia Court house) το 1927.

3η Φωτογραφία: Ο φακός ατενίζει ΒΔ.
Ο Γλαύκος Σ. Χρίστης με φόντο το νέο Διοικητήριο και Δικαστήριο Κερύνειας, αρχές της δεκαετίας του 1930.

4η Φωτογραφία, μετά το 1974. Ο φακός ατενίζει βόρεια.
Το κτήριο των Κυβερνητικών Υπηρεσιών Κερύνειας. Αριστερά μόλις διακρίνεται το Επαρχιακό Ταχυδρομείος μαζί με το Τελωνείο, το Επαρχιακό Κτηματολόγιο και τα Γραφεία του Επάρχου κααι το Επαρχιακό Δικαστήριο.
Στα δεξιά μόλις διακίνεται μία προσθήκη, μετά το 1974.

5η Φωτογραφία, μετά το 1974. Ο φακός ατενίζει δυτικά.
Το κεντρικό κτήριο των Κυβερνητικών Υπηρεσιών Κερύνειας

6η Φωτογραφία, μετά το 1974. Ο φακός ατενίζει ΒΔ.
Το δυτικό τμήμα του κτηρίου των Κυβερνητικών Υπηρεσιών. Αριστερά στη φωτογραφία, μόλις διακρίνεται το Επαρχιακό Ταχυδρομείο.

7η Φωτογραφία, μετά το 1974. Ο φακός ατενίζει ΒΔ.
Μια πρόσφατη φωτογραφία των κτηρίων του Διοικητηρίου και Δικαστηρίων. ΔΕξιά-ανατολικά, μετά το 1974 προστέθηκε ακόμα ενα κτήριο.

8η Φωτογραφία: Αρχές της δεκαετίας του ’60, έξω από τα δικαστήρια Κερύνειας με δικηγόρους και δικαστές της Κερύνειας. Καθήμενοι από αριστερά ο δικαστής Λουκής Σαββίδης (πατέρας του Υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Σαββίδη) και αργότερα μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ο δικαστής Ανδρέας Λοΐζου και μετέπειτα Προέδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ακολουθεί ο γνωστός παλαίμαχος δικηγόρος και πολιτευτής Σάβας Χρίστης και τελευταίος δεξιά ο Κερυνειώτης δικαστής Δημητράκης Δημητριάδης και μετέπειτα μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Ιστάμενοι πίσω από αριστερά οι δικηγόροι ο Ηλίκκος Αντώνη Λιάτσος, Κώστας Γεωργιάδης, ο Πρωτοκολλητής του Δικαστηρίου Ρένος Αφάμης, ο Κερυνειώτης δικηγόρος Χριστόφορος Χριστοφορίδης και μετέπειτα δικαστής και οι δικηγόροι Ανδρέας Χριστοφίδης και Γιώργος Κάΐζερ

9η Φωτογραφία: Δικαστές και προσωπικό του Δικαστηρίου περί τα τέλη δεκαετίας '90.
Καθήμενοι από αριστερά: ο Κερυνειώτης δικαστής Δημητράκης Δημητριάδης και μετέπειτα μέλος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, δίπλα ο δικαστής Ανδρέας Λοΐζου και μετέπειτα Προέδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου, ο Πρωτοκολλητής Ρένος Αφάμης.
Όρθιοι από αριστερά με τα γυαλιά, ο Γιαννάκης Σούπασιης ((υπάλληλος Γραμματείας Προσωπικού), δίπλα ο Γιώργος Ελισσαίου, η γραμματέας του Ρένου Αφάμη και δίπλα δεξιά ο Μιχαλάκης Φωτίου (από τον Άγιο Αμβρόσιο, υπάλληλος του Δικαστηρίου τότε, μετέπειτα δικηγόρος στην Εισαγγελία . Αφυπηρέτησε ως δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου).

10η Φωτογραφία: Υπάλληλοι του γραφείου Επάρχου επί Αγγλοκρατίας. Η φωτογραφία χρονολογείται λίγο πριν την ανεξαρτησία. Πρώτος αριστερά ο Fahri Egemen, δεύτερος Ελληνοκύπριος συνάδελφος τους (άγνωστος), τρίτος ο Φιλάρετος (Φίλιος) Κασμίρης (τότε βοηθός Έπαρχος Κερύνειας), δίπλα του ο Άγγλος διοικητής -Έπαρχος Κερύνειας Jonston, ο Αντωνάκης Ανδρονίκου (μετέπειτα πρόεδρος του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού), Χριστάκης Χατζησωτηρίου (με καταγωγή από Άγιο Επίκτητο, σύζυγος Αγάθης Ραγιά) και τελευταίος ένας Τουρκοκύπριος συνάδελφος τους (άγνωστος).
Πρώτη από αριστερά είναι μία Αγγλίδα γραμματέας του Διοικητή, δεύτερη η Λέλλα Όμηρου Προεστού, τρίτη στη μέση η Γεωργία Κασμίρη - Παρτελίδη, δίπλα η Κατσούρη-Ποντίκη (ή μία άγνωστη Τουρκοκύπρια) και τέλος η Κλέλια Αβραμίδου.
Καθήμενοι από αριστερά, ο Λουκάς Χρυσοχός (από την Πάφο, σύζυγος Δώρας Κύρου από Πέλλαπαϊς), ο δεύτερος Τουρκοκύπριος Έλιτορτ Μεχμέτ [;], ο Αιμίλιος Όξινος, δίπλα άγνωστος και τέλος ο Κουρράς (από το Καράκουμι), ο κλητήρας του Γραφείου.

11η Φωτογραφία: Δημοσίευμα στον Τύπο της εποχής το οποίο αναφέρεται στην πυρκαγιά και την αποτέφρωση των Κυβερνητικών Γραφείων

12η Φωτογραφία: Δημοσίευμα στον Τύπο της εποχής το οποίο αναφέρεται σε Κτηματολογικές διευθετήσεις εξαιτίας της πυρκαγιάς και καταστροφής των εγγράφων του Κτηματολογίου Κερύνειας.

Ημερομηνία

1923

1927

1930/1935

2018-06-01

1974/...

1974/...

1974/...

1960/1969

1995/1999

1950/1959

1926-02-06

1926-02-10

Τύπος

image

Μορφή

jpg

Θέμα

Δημόσιο / Δημοτικό κτήριο See all items with this value

Άνθρωπος See all items with this value

Καταχώρηση εφημερίδας See all items with this value

Χωρική κάλυψη

35.339220, 33.322170

Τοποθεσία

Λεωφ. 28ης Οκτωβρίου

Αναγνωριστικό

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3026

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3027

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3028

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3029

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3030

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3031

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3032

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3033

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3034

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3035

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3063

1002_28ης Οκτωβρίου_000_027_3064

Αναφέρει

Featured